ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ ΗΤΟΙ ΣΥΝΑΓΩΓΗ, Τόμος Α΄

   Τό ανά χείρας τετράτομο Βυζαντινό έργο ευρέως γνωστό ως ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ θεωρείται ως η πληρέστερα ολοκληρωμένη συλλογή αποφθεγμάτων, νουθεσιών καί διδασκαλιών των Οσίων ασκητών Πατέρων της Ερήμου. Ο πλήρης τίτλος αυτής είναι " Συναγωγή των θεοφθόγγων ρημάτων καί διδασκαλιών των Αγίων καί Θεοφόρων Πατέρων από πάσης γραφής θεοπνεύστου συναθροισθείσα " καί χρονολογείται στόν 11ον αιώνα. Συγγραφέας του βιβλίου υπήρξε ο μοναχός Παύλος, κτήτορας της Ιεράς Μονής της Υπεραγίας Θεοτόκου της Ευεργέτιδος πλησίον της Κωνσταντινούπολης, ενω τό έργο αυτό απετέλεσε ανά τούς αιώνας ένα από τά προσφιλέστερα αναγνώσματα τόσο γιά τούς μοναχούς, όσο καί γιά τούς λαϊκους. Στήν παρούσα έκδοση τό πρωτότυπο κείμενο ακολουθείται από νεοελληνική απόδοση.

   Κύριος στόχος του συγγραφέως είναι νά εφοδιάσει κάθε Χριστιανό μέ έναν πλήρη πνευματικό οδηγό γιά τήν καταπολέμηση της παντοειδούς αμαρτίας. Τό έργο διαιρείται σέ τέσσερα βιβλία τά οποία περιλαμβάνουν διακόσιες "υποθέσεις". Κάθε υπόθεση διαπραγματεύεται τόν τρόπο καταπολέμησης ενός πάθους καί τήν απόκτηση της αντιστοίχου αρετής. Οι" υποθέσεις " περιλαμβάνουν αυτούσιες γνώμες, σκέψεις, διδασκαλίες, παραδείγματα καί διηγήσεις των μεγάλων Πατέρων του Ασκητισμού, όπως Αντωνίου του Μεγάλου, Παχωμίου, Ευθυμίου, Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου, Μάρκου του Ασκητού, καθώς καί  άλλων Οσίων αββάδων των μεγάλων ασκητικών κέντρων της Θηβαϊδος, της Νιτρίας, της Ταβέννης καί της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής.

  Στίς 712 σελίδες του ανά χείρας τόμου του ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΥ αναλύονται μεταξύ άλλων θέματα όπως, η απελπισία, η μετάνοια, η Θεία Πρόνοια, η ταπεινοφροσύνη, η μνήμη του θανάτου, η ώρα του θανάτου, ο φόβος καί η αγάπη πρός τόν Θεόν, συμβουλές γιά μοναχούς, η εξομολόγηση, η κακία καί η αρετή, η άσκηση, ο πόλεμος του διαβόλου, η υπομονή, η υπακοή, η κατάκριση, η αυτομεμψία, κ.α.